پروستات
پروستات یک غده کوچک و معمولاً به اندازه یک شاه بلوط است که بلافاصله بعد از مثانه قرار دارد و مجرا یا راه خروجی ادرار از وسط آن رد می‌شود؛ یعنی پروستات قسمت ابتدائی مجرا را در مردان احاطه می‌کند. با افزایش سن، اندازه آن رفته‌رفته بزرگ‌شده و در نتیجه مجرا از طرفین می‌فشارد و خالی شدن ادرار از مثانه را با مشکل مواجه می‌سازد. مشکلات ادراری شما که در حال حاضر مبتلا به آن هستید ناشی از بزرگ شدن پروستات میباشد.
بزرگ‌تر شدن پروستات به دو نوع است:
- خوش‌خیم: 90 درصد بزرگ شدن پروستات خوش‌خیم میباشد.
- بدخیم: 10درصد موارد بزرگ شدن پروستات بدخیم است.
علل ایجاد بزرگی خوش خیم پروستات چیست ؟
علت اصلی ناشناخته می باشد ولی از علل مهم میتوان به افزایش سن و به دنبال آن اثر گذاری هورمون مردانه روی بافت پروستات اشاره کرد.
علائم بزرگی خوش خیم پروستات چیست ؟
علائم آن غالبا در حدود ۶۰ سالگی ظاهر می شود که با علائمی همچون تکرر ادرار، کاهش فشار جریان ادرار، زور زدن هنگام ادرار، حالت عدم توانایی نگه داشتن ادرار، احساس عدم تخلیه کامل ادرار، بند آمدن ادرار، شب ادراری، بی اختیاری ادرار و قطره قطره کردن ادرار پس از پایان ادرار بطوری که لباس زیر بیمار کمی خیس شود همراه است.
نحوه درمان بزرگی خوش خیم پروستات چگونه است ؟
درمان در مرحله اول استفاده از دارو میباشد که در صورت عدم جواب از روش های جراحی استفاده می شود.
درمان بزرگ شدن پروستات:
پزشک شما پس از معاینه با استفاده از بررسی‌های آزمایشگاهی و احتمالاً سیستوسکوپی، تصمیم گرفته است که بهترین درمان برای بزرگی پروستات برای شما جراحی پروستات میباشد.
در برش یا تراش پروستات از طریق مجرا، توسط وسایل مخصوص از مجرا به پروستات دسترسی پیدا کرده و تمام قسمت‌های پروستات که سبب تنگی و انسداد مجرا شده است، تراش داده شده و از بدن خارج می‌شود. بدین ترتیب انسداد برطرف شده و جریان ادرار از مثانه به آسانی صورت می‌گیرد.
نحوه جراحی پروستات:
معمولاً بیماران یک روز قبل از جراحی در بیمارستان بستری می‌شوند. بیمار توسط متخصص بیهوشی معاینه شده و صحبت‌های لازم را خواهد شنید. در جراحی پروستات معمولاً از بی‌حسی نخاعی استفاده می‌شود.
در این نوع بیهوشی، یک سوزن از ما بین دو مهره از ستون فقرات کمری وارد نخاع شده و ماده بی‌حسی کننده تزریق می‌شود که از قسمت کمر به پایین را کاملاً بی‌حس می‌نماید. در مواردی لازم است بیمار تحت بیهوشی عمومی قرار گیرد.
جراحی پروستات با استفاده از یک وسیله مخصوص که از طریق مجرا وارد مثانه می‌شود، انجام می‌گیرد. جراحی پروستات یک عمل بسته است که هیچ برشی بر روی پوست ایجاد نمی‌کند. آن قسمت از پروستات که سبب انسداد مجرا شده است به صورت قطعات کوچک تقریباً یک سانتی‌متری برش داده شده و خارج می‌گیرد.
در خصوص زمان جراحی پروستات باید بگم که این عمل معمولاً بیش از ٩٠ دقیقه طول می‌کشد. در پایان جراحی، یک سوند مجرا از راه آلت وارد مثانه می‌کنند. از طریق آن یک محلول شست‌وشو کننده وارد مثانه شده و از راه دیگر خارج می‌گیرد. تمام بافت‌هایی که از پروستات بریده می‌شوند.
اقدامات قبل از جراحی پروستات:
جراحی پروستات در بیمارستان انجام می‌شود و نیاز به چند روز بستری دارد. قبل از عمل توسط متخصصین بیهوشی ویزیت شده و توصیه‌های لازم به بیمار داده می‌شود.
جراحی پروستات همراه با قدری خونریزی است. احتمال خونریزی در افرادی که آسپرین مصرف می‌کنند یا برای پا درد یا درد مفاصل دارو دریافت می‌کنند، بیشتر است.
مصرف این داروها را بایستی ده روز قبل از جراحی پروستات از طریق مجرا متوقف شود. توجه داشته باشید که هرگونه داروی خاص مصرفی را به پزشک خود اطلاع دهید.
مراقبت‌های پس از جراحی پروستات:
- بعد از پایان جراحی پروستات از طریق ماجرا معمولاً شما ١ الی ٢ ساعت در اتاق ریکاوری خواهید ماند. پس از بهوش آمدن کامل و مساعد شدن حال عمومی به بخش بستری منتقل می‌شوید.
- سوندی که در داخل مجرای شما قرار داده شده است ١ یا ٢ روز باقی می‌ماند. ممکن است در طول این دو روز مثانه شما مرتباً توسط محلولی شست وشو داده می‌شود. این کار برای شستن خونریزی‌های محل عمل میباشد و در اکثر اوقات ۴٨ ساعت پس از جراحی پروستات ادرار شما کاملاً شفاف خواهد بود.
- تا موقع که سوند در مجرای شما قرار دارد، قدری احساس ناراحتی خواهید داشت و گاهی مثانه شما منقبض شده و در زیر شکم احساس درد خفیف خواهید کرد.
- در موارد درد شدید، داروهای مسکن برای شما تجویز خواهد شد. معمولاً روز سوم بعد از جراحی پروستات، سوند مجرا بیرون آورده شده و در صورت ادرار رضایت‌بخش، بیمار مرخص خواهد شد.
- گاهی بیمار احساس می‌کند که کنترل کامل ادرار خود را ندارد و مقداری سوزش، احساس فوریت برای دفع ادرار و چند قطره خون در داخل ادرار دارد. این مشکلات معمول پس از چند هفته برطرف می‌شود. این مدت‌زمان برای برطرف شدن التهاب و ترمیم حفره پروستات بریده شده است.
دوره نقاهت:
- پس از مرخص شدن و مراجعت به منزل بیمار باید ۶ هفته اشیاء سنگین بلند نکند (بیش از ١٠ کیلوگرم) و همچنین از مسافرت و فعالیت بدنی خودداری کند.
- در صورت مشاهده قطره‌های خون و لخته‌های خونی در ادرار تا ٣ هفته پس از جراحی پروستات، نگران نباشید؛ در این صورت مایعات زیادی نوشیده (هر یک ساعت یک لیوان) و مثانه خود را مرتباً خالی کنید.
- ۶ تا ٨ هفته پس از جراحی پروستات بهبودی قابل ملاحظه‌ای در جریان ادرار خود مشاهده خواهید کرد.
خطرات و عوارض جراحی پروستات:
- عفونت: خیلی نادر است و در صورت نیاز با آنتی‌بیوتیک درمان می‌شود.
- خونریزی بیش‌ازحد: که نیازمند تزریق خون میباشد.
- جراحی پروستات در توانایی جنسی شما تأثیر ندارد ولی در بیش از ٨٠ درصد مواقع هنگام نزدیکی پس از انزال، حجم مایع منی خیلی کم می‌شود یا اصلاً خارج می‌شود. علت آن نیز این است که منی عوض اینکه از راه مجرا خارج شود، به طرف عقب رفته و وارد مثانه می‌شود. به این اتفاق اصطلاحاً انزال پس‌گرد میگویند که بر روی عمل جنسی شما هیچ تأثیر ندارد و نباید نگران نشوید.
- عدم کنترل ادرار به طور دائم: این مورد بسیار نادر است که در راستای درمان آن از تجویز دارو و یا جراحی دیگری استفاده می‌شود.
- گاهی به علت ترمیم بافت‌های بریده شده ممکن است در مجرا یا گردن مثانه شما تنگی ایجاد شود که آن نیز پس از ارزیابی‌های لازم قابل درمان است.