بیماری گرفتگی عروق قلب
شریانهای کرونر که ظیفه خونرسانی به عضله قلب را دارند، اولین شاخه های شریانی جدا شده از شاهرگ آئورت هستند که شامل سه رگ اصلی بر روی دیواره قلب می باشند. بیماری عروق کرونر به مشکلات این عروق اشاره میکند. شایعترین بیماری هم ایجاد گرفتگی/ تنگی یا انسداد در این عروق می باشد که باعث بروز سکته قلبی می شود.
علائم:
آنژین یا همان درد و ناراحتی در قفسه سینه یکی از رایج ترین علائم بیماری عروق کرونر است.
از جمله علائم حمله قلبی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد قفسه سینه یا ناراحتی در این ناحیه
- ضعف، حس سبکی سر، حالت تهوع (حس مریض بودن و سنگینی در معده) یا عرق سرد
- درد و ناراحتی در دست ها یا شانه
- تنگی نفس
علل گرفتگی عروق قلب:
شایع ترین علّت ایجاد تنگی و انسداد در رگ کرونر، تشکیل پلاک اترواسکلروز می باشد. این پلاک ها تجمّعاتی از رسوبات چربی و سلّول هایی که چربی را در برگرفته اند می باشد که به مرور زمان حجیم تر می شوند و در مسیر رگ ایجاد تنگی می کنند.
این واقعه از دوران جوانی یا حتّی کودکی در انسان شروع می شود و بعد از ۴۰ سالگی در آقایان و ۵۰ سالگی در خانم ها خود را با درد و ناراحتی قلبی نشان می دهد.
راه های پیشگیری:
از آنجا که عوامل خطر گرفتگی عروق شناخته شده اند لازم است از دوران جوانی و میانسالی نسبت به جلوگیری از ایجاد بیماری عروق کرونر اقدام کنیم. سبک زندگی سالم که مشخصّه آن فعالیّت فیزیکی و ورزش منظّم، مصرف بیشتر میوه و سبزیجات و آجیل، تقلیل مصرف گوشت قرمز به ۱۰۰ گرم در روز، مصرف دو وعده ماهی در هفته، استفاده کمتر از روغن یا مصرف روغن هایی نظیر روغن زیتون می تواند از تشکیل این پلاک ها در عروق جلوگیری کند.
درمان:
تست های تشخیصی مانند آنژیوگرافی عروق کرونر روشی است که متخصّصان قلب به عنوان استاندارد تشخیص گرفتگی عروق قلبی به کار می برند. تصاویر به دست آمده در آنژیوگرافی، محل و شدّت تنگی رگ یا رگها را نشان می دهد و چنانچه مقدور باشد فوق تخصّص آنژیوپلاستی می تواند در همان حال برای باز کردن تنگی اقدام کند.
مراقبت های قبل و بعد از آنژیوگرافی:
قبل از انجام آنژیوگرافی:
- داروهای مصرفی را به اطلاع پرستار و پزشک خود برسانید
- سابقه بیماری زمینه ای شما مهم است پس حتما به پرستار خود در رابطه با آن بگویید.
- حداقل 4 ساعت قبل از آنژیوگرافی باید ناشتا باشید. در صورتی که مبتلا به دیابت هستید حتما از پرستار خود در مورد تزریق انسولین یا مصرف داروهای خوراکی کنترل قند سوال کنید.
- پرستار، کشاله ران شما و یا مچ دست یعنی جایی‌که قرار است کاتتر وارد شود را ضدعفونی و در صورت لزوم اصلاح خواهد کرد.
حین آنژیوگرافی:
بسته به کاری که برروی شما انجام میشود ممکن است احساس سرخ شدن، تهوع مختصر یا تپش قلب کنید. توجه داشته باشید که این احساسات عادی‌اند. بنابراین در صورت وقوع آنها احساس نگرانی نکنید. اگر دچار هرگونه درد در قفسه سینه بشوید، بلافاصله به پزشک خود خبر دهید.
بعداز انجام آنژیوگرافی:
- بعد از آنجام آنژیوگرافی و انتقال به بخش بستری حدودا 24 ساعت باید در تخت دراز کشیده و بی حرکت باشید و کیسه شن در محل قرار داده میشود.
- درصورت انجام از طریق دست یک مچ بند که از هوا پر شده است و فشار مضاعف به دست شما وارد میکند تا از خونریزی جلوگیری کند به مچ شما بسته می شود.
- مایعات فراوان به منظور دفع ماده حاجب به شما توصیه میشود.
- درد، احساس گرما و خونریزی در ناحیه انجام آنژیوگرافی و احتمالا بروز تهوع و تعریق و احساس ضعف و بی حالی وجود دارد که ممکن از به علت شوک یا حساسیت به ماده حاجب باشد، که باید حتما پرستار خود را در جریان بگذارید.
- بعد از ترخیص حتما محل انجام آنژیوگرافی را از نظر تورم و خونریزی و کبودی چک کنید و در صورت بروز هر مورد مشکوک به پزشک خود اطلاع دهید. تا یک هفته از بلند کردن اجسام سنگین، فشار آوردن به محل آنژیوگرافی پرهیز نمایید.
- زمان بعدی مراجعه به پزشک، تغییرات دارویی، نحوه مصرف داروها و تمام آنچه لازم است بدانید به شما آموزش داده می شود.