مراقبت از راههای دستیابی به عروق ( فیستول و یا گرافت شریان و ورید)
شما برای انجام همودیالیز به فیستول یا گرافت خود که ارتباطی است بین شریان و ورید و موجب دسترسی بهتر به جریان خون می شود، نیاز مبرم دارید. لذا با رعایت نکات ذیل می توانید طول عمر فیستول یا گرافت خود را طولانی تر نموده و از عوارضی مانند عفونت و از کار افتادن آن جلوگیری نمایید.
مراقبت های لازم:
- بعد از ایجاد فیستول شریانی-وریدی برای جلوگیری از تورم، عضو را بالا نگهدارید.
- برای کشیدن بخیه محل جراحی پس از یک ماه از تعبیه فیستول، حتماً با پزشک مربوطه هماهنگ شود.
- جهت بالا بردن کارایی فیستول، در دست فیستول دار با استفاده از خمیر مجسمه سازی ورزش های لازم را انجام دهید.
- در مورد زمان شروع همودیالیز از طریق فیستول و یا گرافت شریانی-وریدی، با پزشک خود مشورت کنید و تا زمانی که پزشک اجازه انجام همودیالیز از طریق آنها را نداده، اقدام به استفاده از آن ننمایید.
- سه روز پس از جراحی تعبیه فیستول، پانسمان ناحیه باز شده و روزانه با آب و صابون شستشو شود. برای پیش گیری از تماس می توان از یک گاز کوچک برای بستن ناحیه استفاده نمود.
- در صورت نشت خون یا عفونت، حتماً به پزشک مربوطه مراجعه شود.
- از دست دارای فیستول نباید فشار خون گرفت (زیرا سبب پارگی فیستول می شود) نباید در دست فیستول دار تزریق انجام شود.
- حتی الامکان از دست فیستول دار نمونه خون گرفته نشود و فقط جهت دیالیز، تزریق در آن انجام گیرد.
- هر روز محل فیستول را از نظر علائم تورم، قرمزی، عفونت و گرما کنترل نمایید.
- هر روز عملکرد فیستول را با گذاردن آرام دست بر روی فیستول و کنترل جریان خون و ارتعاش آن زیر دستتان بررسی نمائید و در صورت کاهش ارتعاش و یا احساس نبض در آن ، بلافصله به پزشک خود اطلاع دهید.
- موقع دراز کشیدن متوجه باشید که فشاری به ناحیه فیستول وارد نشود و روی دست فیستول دار نخوابید
- از انجام کارهای سنگین و بلند کردن اجسام سنگین ( بالای ۲ کیلوگرم) با دست فیستول دار خودداری نمایید.
- از پوشیدن لباسهای تنگ که باعث فشار به محل فیستول می شود، خودداری کنید بهتر است ساعت و دستبند در دست فیستول دار نداشته باشید.
- در روزهای اول پس از تعبیه فیستول شریانی-وریدی فشارخون سیستولیک خود را در حد mmhg ۱۵۰-۱۴۰ نگهدارید و از کاهش آن جلوگیری کنید تا جریان خون و فشار مناسبی به فیستول برسد در صورت احساس افت فشار خون، دراز کشیده و پاهای خود را بالاتر از سطح بدن قرار دهید.
- علائمی مثل بی حسی، خارش، درد، عفونت و یا هر نوع برجستگی غیر طبیعی عروق و محل سوزنها را به پزشک یا پرستار دیالیز خود گزارش کنید.
- قبل از هز دیالیز، دست فیستول دار را با آب و صابون بشوئید. بعد از دیالیز از فشار مناسب در محل خروج سوزنها برای بند آمدن خون استفاده نمایید.
- میتوانید در روز دیالیز ا زکمپرس سرد و روزهای بعد، از کمپرس گرم در محل تزریق و عروق استفاده کنید. مراقب باشید روی فیستول کمپرس نگذارید.
- بهتر است جهت جلوگیری از خونریزی تا چند ساعت پس از دیالیز حمام نروید.
- با پرسنل در تغییر محل ناحیه تزریق سوزنها در هر جلسه دیالیز همکاری نمایید. به این ترتیب عمر فیستول و رگ های خود را تضمین می نمایید