عفونت ادراری ( Urinary Tract Infection: UTI )
عفونت دستگاه ادراری به علت رشد میکروبهایی نظیر باکتری و قارچ در دستگاه ادراری ایجاد میشود و در موارد نادر، ویروسها نیز در آن نقش دارند. عفونت میتواند هر قسمتی از دستگاه ادراری را درگیر کند، اما اغلب عفونتهای ادراری، در دستگاه ادراری تحتانی ( مثانه و پیشابراه) دیده میشوند. دستگاه ادراری انسان به دو قسمت، دستگاه ادراری فوقانی و دستگاه ادراری تحتانی، تقسیم میشود. دستگاه ادراری فوقانی شامل دو عدد کلیه و دو عدد حالب (میزنای) میباشد و دستگاه ادراری تحتانی از مثانه و مجرای ادرار (پیشابراه) تشکیل شده است.
علت عفونت ادراری :
ساختار دستگاه ادراری به گونهای ست که معمولاً از ورود باکتریهای مهاجم جلوگیری میکند، اما بعضی وقتها باکتریها از دیوار دفاعی میگذرند و از طریق مجرای ادراری وارد میشوند و پس از آن به سمت مثانه حرکت میکنند. در این میان، عواملی هم وجود دارند که ورود باکتریها را آسانتر میکنند. به عنوان مثال استفاده از وسایل پیشگیری از بارداری توسط بانوان، احتمال بیماری عفونت ادراری را بالا میبرند.
سنگ کلیه، پروستات بزرگشده، اختلالات و غیرعادی بودن دستگاه ادراری و همچنین ضعف در سیستم ایمنی بدن از دیگر عواملی هستند که خطر ابتلا به عفونت ادراری را افزایش میدهند.
علائم عفونت ادراری:
تکرر ادرار از نشانههای متداول عفونت ادراری است اما گاهی این بیماری بدون این که نشانهای داشته باشد افراد را گرفتار میکند، در نتیجه آزمایش دورهای ادرار راه موثری برای تشخیص این بیماری است. از دیگر علائم عفونت ادراری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سوزش هنگام ادرار کردن
- درد لگن در خانمها
- درد مقعد در آقایان
- کم حجم شدن ادرار
- بد بو شدن ادرار
- تغییر رنگ ادرار ( صورتی یا قهوهای شدن آن)
- دیدن لکههای خون در ادرار
عوارض عفونت ادراری :
اگر عفونت ادراری را درست و به موقع درمان کنیم برایمان خطر جدی نخواهد داشت اما در صورتی که این بیماری درمان نشود میتواند به عفونتی عود کننده تبدیل شود و هر چند وقت یکبار دوباره به سراغمان بیاید. زنانی که زیاد به این بیماری دچار میشوند باید برای مدتی تحت نظر پزشک باشند و دوره درمان عفونت ادراری خود را کامل کنند . درمان نشدن این بیماری در کودکان خطرناکتر است و به کلیههایشان به شدت آسیب میزند.
- عفونت های مکرر، به خصوص در زنانی که سه بار یا بیشتر عفونت ادراری را تجربه کنند.
- آسیب دائمی کلیه از یک عفونت حاد یا مزمن کلیه (پیلونفریت) به دلیل عفونت ادراری درمان نشده.
- افزایش خطر در زنان باردار مثل وزن کم کودک هنگام تولد و یا تولد نوزاد نارس
- تنگی مجرای ادرار در مردان که مبتلا به عفونت پیشابراه مکرر می شود.
- سپسیس(عفونت شدید خون) ،از عوارض بالقوه ی آن مرگ می باشد به خصوص اگر عفونت تا کلیه ها راه یابد.
راههای درمان عفونت ادراری :
- برای درمان عفونت ادراری از آنتیبیوتیک استفاده میشود. پزشک با توجه به باکتریهای موجود در ادرار و سابقه بیماری، نوع آنتیبیوتیک و مدت مصرف آن را مشخص میکند. اگر بیمار هنگام ادرار کردن سوزش و درد داشته باشد میتواند با توصیه پزشک از داروهای مسکن استفاده کند.
- معمولا چند روز بعد از شروع درمان نشانههای بیماری از بین میرود، در این مواقع نباید به طور خودسرانه مصرف داروها را قطع کرد. برای درمان کامل عفونت ادراری باید تا چند هفته بعد و طبق تجویز پزشک داروها را مصرف کنیم.
- در مواقعی که عفونت ادراری خیلی شدید باشد ممکن است بیمار به آنتی بیوتیکهای تزریقی یا بستری در بیمارستان نیاز پیدا کند.